Obrazy ISO różnych dystrybucji Linux, szczególnie te live, bywają niezastąpione w sytuacjach kryzysowych. Dzięki takiej płytce CD/DVD czy pendrive (może być też i karta SD) można wybrnąć nawet z najgorszych opresji bez potrzeby rezygnowania przy tym z graficznego środowiska pracy podłączonego do internetu. Zwykle jednak użytkownicy są stawiani przed wyborem systemu, który mogą sobie wgrać na zewnętrzny nośnik, by w późniejszym czasie przeprowadzać ewentualne prace naprawcze. Chodzi generalnie o fakt, że taki obraz ISO czy IMG przy wgrywaniu konsumuje całe urządzenie bez względu na jego rozmiar, i tak mając 32G pamięci na flash możemy wgrać w zasadzie tylko jeden obraz, np. Debiana, a by wgrać obraz Ubuntu, to już trzeba albo osobnego pendrive albo nadpisać ten poprzednio wgrany obraz. Takie rozwiązanie jest mało praktyczne i też generuje koszty. Na szczęście można stworzyć boot'owalny pendrive (w oparciu o GRUB/GRUB2), na którym można umieścić dowolną ilość obrazów ISO i w fazie rozruchu wybrać sobie ten system, który nas interesuje, a wszystko dzięki projektowi GLIM (GRUB Live ISO Multiboot).

Zapewne wielu użytkowników Debiana zdążyło już zauważyć, że od wydania 10 (Buster), AppArmor jest włączony domyślnie. Nie powinien on raczej sprawiać żadnych problemów po doinstalowaniu pakietów apparmor-profiles oraz apparmor-profiles-extra , które zawierają szereg profili pod różne aplikacje użytkowe. Niemniej jednak, pewnych procesów nie da się ograniczyć przez AppArmor, przynajmniej nie w standardowy sposób. Chodzi o to, że jeśli mamy już odpalony jakiś proces, to nie ma możliwości zamknąć go w profilu AA do momentu aż zakończy on swoje działanie i zostanie uruchomiony ponownie. Profile AppArmor'a są ładowane podczas startu systemu w pewnym określonym momencie ale szereg procesów systemowych startuje sporo wcześniej w stosunku do usługi AppArmor'a. W taki sposób nawet jeśli w późniejszym czasie profile zostaną załadowane, to i tak część procesów nie będzie ograniczona bez względu na to czy zdefiniowaliśmy im zestaw reguł. Oczywiście można próbować restartować usługi lub szeregować je po apparmor.service ale nie zawsze tak się da zrobić. Alternatywnym rozwiązaniem tego problemu jest ładowanie polityki AppArmor'a w fazie initrd/initramfs, czyli w momencie, w którym nasz system nie ma jeszcze nawet uruchomionego procesu z PID z numerkiem 1 .

Od jakiegoś czasu tworzę dla aplikacji w moim Debianie profile pod AppArmor, tak by ograniczyć programom swobodny dostęp do plików czy urządzeń. Tych profili zebrało się już trochę i podczas pisania jednego z nich, zacząłem się zastanawiać czy wszystkie CAP'y (linux capabilities), których żądają procesy, są im faktycznie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Chodzi póki co o dac_read_search i dac_override . Co ciekawe, odmowa dac_override w części aplikacji nie powodowała żadnych negatywnych konsekwencji. Idąc dalej tym tropem, postanowiłem z paru profili AA usunąć linijkę zawierającą capability dac_override, zostawiając tym samym jedynie capability dac_read_search, i zobaczyć co się stanie. Okazało się, że sporo programów już o dac_override nie prosi. Zatem co się zmieniło przez tych parę lat i czy ta zmiana dotyczy samych aplikacji, a może kernela linux'a?

Parę dni temu na jednych z forów, które czasem odwiedzam, pojawił się wątek dotyczący problemu jaki może nieść ze sobą budzenie linux'a ze stanu uśpienia/wstrzymania (Suspend to RAM, STR) za sprawą myszy. O ile w przypadku klawiatury sprawa wybudzania komputera zdaje się być dość oczywista, to w przypadku tego małego gryzonia już niekoniecznie, bo wystarczy lekko mysz przemieścić po blacie stołu czy innego biurka i system się nam wybudzi. Część komputerów ma stosowne opcje w BIOS/UEFI i można za ich sprawą skonfigurować to jakie urządzenia będą mieć możliwość wybudzania systemu. Niekiedy jednak, opcje w BIOS są tak ubogie, że nie mamy możliwości skonfigurowania tego aspektu pracy naszej maszyny. Trzeba zatem w nieco inny sposób podejść do tego zagadnienia. Na necie można się spotkać z radami odnośnie zapisu pliku /proc/acpi/wakeup przez przesłanie do niego czteroznakowych kodów, np. EHC1 czy USB1 . Takie rozwiązanie może nieść ze sobą negatywne konsekwencje i powinno się go unikać. Lepszym rozwiązaniem jest napisanie reguły dla UDEV'a dla konkretnego urządzenia, gdzie będziemy mogli łatwo sterować (przez plik power/wakeup ) tym czy dane urządzenie ma mieć możliwość wybudzania systemu czy też nie.

Jeszcze nie tak dawno temu przeciętnej klasy desktop był wyposażony w pojedynczy i do tego niewielkiej pojemności dysk twardy, który był w stanie pomieścić wszystkie pliki swojego właściciela. Obecnie jednak większość maszyn ma tych nośników już kilka. Mowa tutaj nie tylko o dyskach systemowych, które są fizycznie na stałe zamontowane w komputerze ale również o tych wszystkich urządzeniach, które można podłączyć do portu USB. Polityka linux'a wymusza, by wszystkie nośniki pamięci masowej (HDD, SSD, pendrive czy też karty SD) były montowane w systemie jedynie przez użytkowników posiadających uprawnienia administratora. Domyślnie taki przywilej ma jedynie root. Zatem by uzyskać dostęp do danych na takim zewnętrznym nośniku musimy logować się na root'a. Jakby nie patrzeć ma to swoje plusy patrząc z perspektywy bezpieczeństwa, niemniej jednak czy naprawdę potrzebny nam jest root do wgrania czegoś na nasz ulubiony pendrive? Widać nie tylko ja zadawałem sobie takie pytanie i ktoś postanowił stworzyć narzędzie UDisks (lub jego nowszą wersję UDisks2), które za pomocą mechanizmu PolicyKit (zwanym też PolKit) jest w stanie nadać stosowne uprawnienia konkretnym użytkownikom systemu, przez co można określić zespół akcji, które będą oni w stanie przeprowadzić bez potrzeby podawania hasła, np. montowanie czy odmontowanie zasobu. Postanowiłem zatem zobaczyć jak ten duet sobie radzi na moim Debianie przy tradycyjnym użytkowaniu systemu i ocenić jego stopień przydatności.

Jakiś czas temu natknąłem się na artykuł chwalący Google Play Services i sugerujący zarazem, że nasz smartfon bez tych usług (i appek zależnych od nich) na niewiele się zda człowiekowi. Nie jest to jednak do końca prawdą i postanowiłem pokazać na żywym przykładzie jak wygląda operowanie na telefonie z Androidem pozbawionym jakichkolwiek usług czy aplikacji własnościowych od Google. W rolach głównych wystąpi mój smartfon LG G4C, który jest już dość leciwy ale można na niego wgrać LineageOS (lub też inny ROM na bazie AOSP). Po wgraniu ROM'u, w telefonie znajduje się jedynie garstka podstawowych aplikacji (przeglądarka, galeria, itp), które po pierwsze są opensource, a po drugie można je bez problemu wyłączyć jeśli nie zamierzamy z nich korzystać. Z telefonu można dzwonić, przeglądać net (WiFi/LTE), robić zdjęcia i używać tego urządzenia do różnego rodzaju multimediów. W zasadzie czego oczekiwać więcej od telefonu? Niektórzy jednak chcieli by mieć możliwość używania, np. nawigacji. No i tu już zaczynają się schody, bo na takim w pełni otwartoźródłowym Androidzie, GPS nie zadziała OOTB i potrzebna nam jest jakaś alternatywa w postaci pośrednika między aplikacjami a GPS. Standardowo w Andkach tym zadaniem zajmują się właśnie te usługi Google. Jak więc zatem zmusić GPS do poprawnej pracy nie chcąc przy tym wgrywać sobie tego rozbudowanego w uprawnieniach szpiega od Google? Problemów naturalnie może być więcej, a to czy doświadczymy któregokolwiek z nich zależy głównie od odpowiedniej konfiguracji systemu. Niniejszy artykuł postara się zebrać wszystkie te niezbędne informacje mające na celu zaimplementowanie w naszym smartfonie otwartoźródłowej alternatywy dla Google Play Services w postaci microG.

Czasami pewna niestandardowa konfiguracja naszego linux'a może sprawiać pewne problemy podczas aktualizacji zainstalowanych w nim pakietów. Dla przykładu, wykorzystując mechanizm AppArmor do okrojenia profilów Firefox'a, muszę tworzyć osobne twarde dowiązania do binarki tej przeglądarki. Te dowiązania mają taki problem, że jak usunie się plik, na który wskazywały, np. podczas aktualizacji paczki, to utworzenie pliku w tym samym miejscu przez menadżer pakietów apt/aptitude nie sprawi, że te dowiązania zaczną ponownie funkcjonować poprawnie (tak jak to jest w przypadku dowiązań symbolicznych). Z początku usuwałem te stare dowiązania i tworzyłem nowe ale postanowiłem w końcu poszukać rozwiązania, które by zautomatyzowało cały ten proces i uczyniło go transparentnym dla użytkownika końcowego. Tak natrafiłem na mechanizm Debianowych trigger'ów (deb-trigger), które aktywują się za każdym razem ilekroć pliki w konkretnych ścieżkach są ruszane w jakiś sposób przez menadżer pakietów. W tym artykule spróbujemy sobie zaprojektować taki trigger i obadać czy może on nam się w ogóle do czegoś przydać

Minęło już trochę czasu od momentu, w którym postanowiłem się przerzucić z iptables na nftables w swoim Debianie i w zasadzie większość mechanizmów obronnych mojego laptopowego firewall'a została już z powodzeniem przeportowana na ten nowy filtr pakietów. Poza tymi starymi regułami próbuję czasem ogarniać nieco bardziej wyrafinowane sposoby na unikanie zagrożeń sieciowych, choć implementacja niektórych rzeczy nie zawsze jest taka oczywista, z tym, że niekoniecznie niemożliwa do zrealizowana. Tak było w przypadku mechanizmu automatycznego blokowania hostów próbujących się łączyć z daną maszyną, która sobie najwyraźniej tego nie życzy. Dla przykładu, jest serwer udostępniający usługę SSH na porcie 11111 i tylko ten port jest wystawiony na świat. Wszelkiego rodzaju boty próbujące dostać się do maszyn linux'owych próbkują z kolei głównie standardowe porty, w tym przypadku 22 . Ci użytkownicy, którzy powinni mieć dostęp do usługi SSH, wiedzą na jakim porcie ona nasłuchuje. Można zatem założyć, że wszystkie połączenia na port 22 będą dokonywane przez boty albo przez użytkowników, którzy mają niecne zamiary. Wszystkie te połączenia można by zatem zablokować tworząc mechanizm automatycznego banowania hostów w oparciu o czas ostatniej próby połączenia, tak jak to zostało opisane mniej więcej w tym wątku na forum. Problem w tym, że tamto rozwiązanie dotyczy jedynie iptables w połączeniu z ipset , co nieco komplikuje wdrożenie go w przypadku nftables ale to zadanie jest jak najbardziej możliwe.

Obecnie nftables cierpi dość mocno z powodu pewnych problemów związanych z wydajnością przy aplikowaniu reguł zapory sieciowej. Niemniej jednak, w stosunku do iptables , nftables posiada tablicę netdev , która jest w stanie nieco zyskać w oczach tych nieco bardziej wybrednych użytkowników linux'a. Chodzi generalnie o fakt, że ta tablica jest umieszczona zaraz na początku drogi pakietów, tuż po odebraniu ich z NIC (interfejsu karty sieciowej), a biorąc pod uwagę fakt, że ruch sieciowy, który nigdy ma nie trafić do naszej maszyny, powinien być zrzucany jak najwcześniej (by nie marnować zasobów procesora i pamięci), to ta tablica wydaje się być idealnym miejscem by zablokować cały niepożądany ruch przychodzący. Przy wykorzystaniu iptables , takie pakiety zrzuca się w tablicy raw . Jeśli zaś chodzi o nftables , to zrzucanie pakietów w tablicy netdev jest ponad dwu lub nawet trzykrotnie bardziej wydajne (szybsze i mniej zasobożerne). Można zatem dość dobrze poradzić sobie z wszelkiego rodzaju atakami DOS/DDOS, np. ICMP/PING flood czy SYN flood. Zastanawiające może być natomiast ogarnięcie ataku UDP flood ale przed tym rodzajem ataku linux również jest w stanie się bez problemu ochronić.

W dzisiejszych czasach dystrybucje linux'a wykorzystują mechanizm sudo do wykonywania operacji jako administrator systemu. Zanika więc potrzeba stosowania polecenia su , by zalogować się na konto root i to z jego poziomu wykonywać wszystkie niezbędne rzeczy. Jednym z argumentów zwolenników sudo za takim sanem rzeczy jest możliwość nadania jedynie konkretnym użytkownikom w systemie uprawnień do wykonywania poleceń jako administrator, podczas gdy inni użytkownicy (niebędący w grupie sudo ) nie mogą w ogóle korzystać z tego mechanizmu . No faktycznie, dostęp do su jest w zasadzie dla każdego użytkownika w systemie i tylko hasło konta admina dzieli ich od uzyskania dość szerokich uprawnień. Niewiele jednak osób wie, że można skonfigurować su w taki sposób, by dostęp do niego mieli tylko ci użytkownicy, którzy powinni, np. ci obecni w grupie wheel .