W prehistorycznych czasach, internet był bardzo limitowany. Nie chodzi tutaj o prędkość, która obecnie sięga 100+ mbit/s, a o transfer danych. Świat poszedł już trochę do przodu od tamtego czasu i chyba żaden ISP, który obecnie dostarcza internet stacjonarny, nie narzuca swoim klientom ile danych mogą pobrać i/lub wysłać w konkretnym miesiącu. Problem pojawia się w przypadku internetu mobilnego, który w niedługim czasie prawdopodobnie zapanuje nad światem. Mowa oczywiście o LTE, czyli szerokopasmowym internecie bezprzewodowym. Chodzi generalnie o to, że spora cześć providerów (jak nie wszyscy) limitują transfer danych w tej usłudze. Jest to około 100GB na miesiąc. Może to wydawać się dużo ale trzeba mieć na względzie, że dotyczy to zarówno download'u jak i upload'u. No i oczywiście, dziś wszystko mamy w HD i rzadko kto korzysta z internetu sam. Nawet przeciętna strona www waży już kilka MiB. Przydałoby się zatem wiedzieć ile danych transmitujemy przez sieć każdego dnia, tak by czasem nie doświadczyć problemów związanych z przekroczeniem transferu. W tym wpisie postaramy się pozyskać te informacje i wygenerujemy sobie przyzwoite statystyki transferu przy pomocy narzędzia vnstat .

Użytkownicy Debiana (i innych dystrybucji linux'a) mają czasem poważne problemy z zamontowaniem obrazu ISO pozyskanego czy to z internetu, czy też od swoich znajomych. Na windowsach zwykliśmy korzystać z takich rozwiązań jak Daemon Tools, Alcohol 120%, czy też WinCDEmu. Na linux'ach z narzędzi, które mają GUI, można chyba wyróżnić furiusisomount oraz acetoneiso ale nie będziemy się nimi zajmować w tym wpisie. Na dobrą sprawę, to nie potrzebujemy żadnego zewnętrznego oprogramowania, by sprawnie i szybko zamontować dowolny obraz ISO w swoim systemie. W tym wpisie zostanie przedstawiony sposób montownia tychże obrazów, który zakłada wykorzystanie urządzeń loop .

Większość z nas wie, że standardowe instalacje systemu linux nie buforują żadnych zapytań do serwerów DNS. Dzieje się tak dlatego, że te systemy domyślnie nie mają zainstalowanego żadnego oprogramowania, które by im to umożliwiało. Niesie to ze sobą zwiększenie opóźnień transakcji krótkoterminowych, np. tych w protokole http czy https. Za każdym razem gdy odwiedzamy jakiś serwis www, musimy wykonać szereg zapytań DNS, by rozwiązać nazwy domen na adresy IP. W przypadku gdybyśmy mieli cache DNS, to te nazwy nie musiałyby być za każdym każdym razem rozwiązywane na nowo, przynajmniej nie przez odpytywanie zdalnego serwera DNS, do którego RTT wynosi jakieś 20-40ms. Przydałoby się zatem nieco poprawić wydajność stron www i w tym wpisie postaramy się zaimplementować prosty cache DNS z wykorzystaniem narzędzia dnsmasq.

Każdy z nas popełnia błędy. Niektóre z nich są błahe i w sporej części łatwe do poprawienia. Zwykle też nie niosą one ze sobą większych konsekwencji. Natomiast błędy, które popełniamy podczas pracy w systemie operacyjnym wykonując różne prace administracyjne mogą nas czasem słono kosztować. W linux'ach ogromną rolę odgrywają prawa do plików. O ile root ma dostęp do wszystkich plików, to w przypadku zwykłych użytkowników (czy tez usług systemowych) już tak nie jest. Przypadkowa zmiana tych uprawnień może zaowocować problemami związanymi z bezpieczeństwem takiego systemu, a w niektórych przypadkach może nawet uniemożliwić jego start. Na necie kilka razy obił mi się o oczy temat, gdzie ludzie przez przypadek (lub też całkiem świadomie) zmienili masowo uprawnienia w takich katalogach jak /usr/ czy /etc/ . Powiem nawet więcej, mi się raz taka sytuacja kiedyś przytrafiła. Co w takim przypadku można zrobić? Czy jedyną opcją, jaka nam pozostaje, to ponowna instalacja sytemu? Na szczęście nie, bo uprawnienia do plików możemy sobie zwyczajnie spisać i odtworzyć je w późniejszym czasie.

Pliki tekstowe w linux'ie są zakodowane w formacie UTF-8. Ta cyfra 8 może być jednak myląca, bo ilość bajtów potrzebnych do zakodowania pojedynczego znaku może się różnić i wynosi od 1 do 4. Tak czy inaczej, środowiska linux'owe już dawno zaimplementowały obsługę tego systemu kodowania i uczyniły go sobie domyślnym. Są jednak takie systemy operacyjne, które nie wykorzystują domyślnie UTF-8 do kodowania tekstu. Wobec czego, gdy spróbujemy otworzyć w edytorze taki plik, to w pewnych miejscach będziemy mieli krzaczki, zwykle tam gdzie są polskie znaki. To zjawisko jest bardzo charakterystyczne dla napisów w filmach. Niemniej jednak, zarówno edytory tekstu jak i player'y video są w stanie dokonać automatycznego doboru systemu kodowania i zwrócić nam czytelny plik. Nie zawsze jednak tak robią. Zamiast bawić się w tego typu automatyczne wynalazki, dużo lepszym rozwiązaniem jest zmiana kodowania plików, tak by przekonwertować je do formatu UTF-8 i w tym wpisie postaramy się to zrobić.

Linux słynie z tego, że nie są wymagane w nim częste restarty całego systemu operacyjnego. Nie ma przy tym znaczenia czy aktualizujemy jakieś oprogramowanie, czy też wgrywamy nową wersję kernela. Jeśli by to przenieść na środowisko windowsa, to tam system jest w stanie się automatycznie zresetować kilka razy tylko podczas samego procesu aktualizacji. Można zatem kwestionować zasadność twierdzenia, że linux nie wymaga restartu. Może nie koniecznie jesteśmy zmuszeni do dokonania restartu w danej chwili, tak jak to ma miejsce w przypadku windowsa, ale czy aby na pewno po instalacji jakichś pakietów w systemie, każdy proces powinien w dalszym ciągu działać bez restartu? Na to pytanie postaramy się odpowiedzieć w tym wpisie.

Każdy z nas odsłuchuje czasem pliki .mp3 . Niekoniecznie musi to być muzyka, np. mogą być to audycje radiowe, czy też inne materiały audio. W przypadku dłuższych nagrań problematyczne może być odnalezienie w nich tego kawałka, który akurat chcielibyśmy ponownie odsłuchać. Podobnie sprawa ma się w przypadku, gdy dany materiał chcemy komuś przesłać. Jeśli ślemy całe nagranie, to musimy dodać informację od którego momentu zaczyna się coś dziać w tym utworze. Nie prościej wyciąć ten interesujący nas kawałek i zapisać go w osobnym pliku?

Dyski twarde są w stanie pomieścić setki gigabajtów danych. Ilość informacji, które jesteśmy w stanie przechować na pojedynczym nośniku, rośnie w zastraszającym tempie. Rozwój technologii nie jest jedynym polem gdzie prowadzone są prace nad nowymi rozwiązaniami poprawiającymi szereg aspektów pracy tych urządzeń. Innym polem jest sfera programowa, która w przypadków dysków twardych w dużej mierze dotyczy systemu plików. Albowiem każda powierzchnia, na której mają być przechowywane dane, potrzebuje odpowiedniej struktury, którą również można usprawnić. Wobec czego, ten domyślny system plików w linux'ie, tj. ext , przeszedł szereg modyfikacji i pojawiły się wersje ext2 , ext3 i ext4 . Jeśli jakaś partycja dysku twardego zawiera starszą wersję systemu plików, powinniśmy dokonać migracji na jego nowszy odpowiednik. W przypadku migracji z ntfs na ext4 (czy też odwrotnie), nieunikniona jest utrata danych. Czy w przypadku migracji z systemu plików ext2 i ext3 na ext4 również musimy zgrywać wszystkie dane na osobny nośnik by przeformatować odpowiednio taki dysk czy partycję? Okazuje się że nie musimy i możemy dokonać takiej migracji bez obaw o utratę danych i w tym wpisie postaramy się ten zabieg przeprowadzić.

Pewnego niezbyt pamiętnego dnia byłem zmuszony skorzystać z windowsa. Po chwili pracy na nim, musiałem odejść od komputera na dłuższą chwilę. Chciałem zatem wyłączyć monitor bez jednoczesnego wyłączania całego komputera, czy przełączania go w stan uśpienia. Problem na jaki się natknąłem był taki, że kompletnie nie miałem pojęcia jak tego dokonać i ostatecznie zakończyło się to przyciśnięciem fizycznego przycisku na obudowie monitora. Gdybym tego nie zrobił, monitor by się wyłączył sam ale dopiero po pewnym czasie, który został określony w opcjach zarządzania energią. Nie miałem za bardzo czasu i chęci szukać rozwiązania tego problemu ale z tego co widziałem na necie, to ludzie rozpisywali jakieś tutorale na ten temat, co wydało mi się co najmniej dziwne. Czy w windowsie nie nie ma żadnej opcji by wyłączyć w prosty sposób monitor? Najwyraźniej nie ma, przynajmniej ja jej nie znalazłem. Czy my na linux'ie też mamy takie problemy? W tym wpisie postaramy się odpowiedzieć na pytanie czy jest jakiś prosty sposób by na linux'ie wyłączyć monitor z wiersza poleceń, tak by efekt był praktycznie natychmiastowy.

Wszyscy wiemy, że ogromna rzesza ludzi nie patrzy w logi systemowe. Nawet jeśli części z nas zdarza się to raz na jakiś czas, to zwykle nie wtedy, gdy coś złego się dzieje z naszym systemem. W przypadku jakichkolwiek problemów, mamy spore prawdopodobieństwo, że szereg zdarzeń może zostać zalogowanych w dzienniku systemowym. Dlaczego zatem nie osadzić jakiegoś terminala na pulpicie, w którym będą zbierane logi w czasie rzeczywistym? W takim przypadku co kilka (czy kilkanaście) minut będziemy w stanie podejrzeć wszystkie komunikaty jakie zostały zalogowane przez system. W tym wpisie postaramy się osadzić na pulpicie terminal urxvt i posłużymy się w tym celu menadżerem okien openbox .