Zmiana hasła konta administratora root

W pewnych skrajnych przypadkach może się nam zdarzyć tak, że zapomnimy hasła do konta administratora systemu. Jak wiadomo bez użytkownika root w naszych linux'ach nie da się zbytnio nic zrobić. Na pewno nie da się przeprowadzić żądnych prac administracyjnych. Zwykle w takim przypadku moglibyśmy przeinstalować system i ustawić nowe hasło ale to wydaje się lekką przesadą. Poza tym, co w przypadku gdy nie możemy zwyczajnie zainstalować na nowo systemu lub nie mamy akurat pod ręką płytki czy pendrive live? Czy w linux'ie jest w ogóle możliwość odzyskania hasła użytkownika root bez rozkręcania komputera biorąc pod uwagę te wszystkie mechanizmy bezpieczeństwa, które czynią ten system tak bezpiecznym? Oczywiście zmiana hasła do konta administratora jest możliwa i nawet nie trzeba się przy tym zbytnio wysilać.

Zmiana hasła przy pomocy init=/bin/bash

Płytki live wymagają od nas po pierwsze posiadania zewnętrznego nośnika jakim jest sam krążek, a do tego jeszcze potrzebujemy napędu CD/DVD. W przypadku pendrive live sprawa ma się podobnie, z tym, że praktycznie każdy komputer ma już port USB, do którego to urządzenie można podpiąć. Jeśli nie dysponujemy żadnym z tych powyższych, to pozostaje nam jeszcze rozkręcenie maszyny, wyciągnięcie dysku i podpięcie go na drugim komputerze. Jest jeszcze jedna opcja, mianowicie możemy skorzystać z bootloader'a, który uczestniczy w procedurze startu systemu.

W przypadku tego ostatniego rozwiązania nie trzeba nawet edytować żadnych plików konfiguracyjnych samego bootloader'a. Możemy zwyczajnie edytować linijkę kernela przyciskając klawisz Tab w momencie, gdy pojawi się okienko z wyborem jądra operacyjnego podczas startu systemu. Po przyciśnięciu tego klawisza, zostanie nam wyświetlona konkretna pozycja, którą możemy poddać edycji. Zmiany mają efekt tylko tymczasowy i po restarcie maszyny ulotnią się. Zatem jeśli coś wpiszemy nie tak, to warto pamiętać, że nic złego się tak naprawdę nie stanie.

Będąc w stanie edytować linijkę kernela w okienku bootloader'a, możemy dopisywać lub też kasować szereg parametrów. Tym, który nas interesuje najbardziej jest init=/bin/bash . Jak możemy wyczytać, np. tutaj, dopisanie tego powyższego parametru sprawi, że kernel uruchomi /bin/bash jako program init, czyli ten pierwszy program, który zwykł startować wszystkie pozostałe usługi. Jako, że jest to zwykły shell, to uruchomi się tylko on i nic poza nim. Zaletą tego rozwiązania jest fakt, że zostaniemy od razu zalogowani na konto root bez pytania nas o jakiekolwiek hasło. Wszelkie usługi będą wyłączone, a partycje niezamontowane. No oczywiście wyjątkiem jest partycja / , która, co prawda, będzie zamontowana ale w trybie tylko do odczytu.

Zmiana hasła do konta administratora w tym przypadku może się odbyć za sprawą polecenia passwd . Potrzebuje ono jednak uzyskać dostęp do pliku /etc/shadow , a konkretnie musi go zapisać. Dlatego też musimy pierw przemontować partycję / w tryb do zapisu, a dopiero po jej przemontowaniu wydać polecenie passwd , przykłądowo:

# mount -o remount,rw /
# passwd

Usuwanie hasła do konta root

Zmian hasła to nie jedyna opcja, z której możemy skorzystać będą zalogowanym w systemie podając bootloader'owi parametr init=/bin/bash . Mianowicie, możemy także usunąć hasło do konta root całkowicie przez dokonanie ręcznej edycji pliku /etc/shadow . By usunąć hasło, odszukujemy w tym pliku pozycję odnosząca się do użytkownika root , przykładowo:

root:zahashowane-haslo:16764:0:99999:7:::

Jeśli skasujemy w niej wszystkie znaki, które znajdują się między pierwszym i drugim : (fraza zahashowane-haslo ), to usuniemy hasło do konta root całkowicie. W takim przypadku, po tym jak uruchomimy komputer ponownie, logowanie na użytkownika root będzie odbywać się już bez hasła. Oczywiście zawsze możemy skorzystać z passwd i w dowolnym momencie ustawić hasło dla konta administratora.