Strefa czasowa (timezone) w OpenWRT

Tanie routery WiFi przeznaczone do użytku domowego nie zawierają w sobie zegara czasu rzeczywistego (RTC, Real Time Clock). Taki zegar jest implementowany w standardowych komputerach PC czy laptopach ale większość routerów go nie posiada. Niesie to za sobą pewne komplikacje. Skąd niby router ma wiedzieć jaki mamy aktualnie czas, skoro nie ma żadnego punktu odniesienia? Komputer bez precyzyjnie ustawionego czasu może mieć problemy z certyfikatami SSL/TLS. Niewłaściwy czas może także utrudnić analizę pewnych zdarzeń typu nieautoryzowane próby dostępu do sieci. Ważne jest zatem, by czas na routerze wyposażonym w firmware OpenWRT był zawsze aktualny i w tym wpisie postaramy się zadbać o to, by strefa czasowa była odpowiednia, oraz by router uwzględniał czas letni. Przyjrzymy się także mechanizmom aktualizacji czasu przez protokół NTP.

Strefa czasowa i zmiany czasu

Konfigurację czasu na OpenWRT zaczynamy od określenia odpowiedniej strefy czasowej, w której znajduje się router. W Polsce, strefa czasowa jest zawsze taka sama, tj. Europe/Warsaw . Niemniej jednak, do tego dochodzi jeszcze przejście na czas letni i zimowy. Te event'y z kolei nigdy nie są stałe i zależą od konkretnego roku. Tak czy inaczej strefa czasowa wraz z konfiguracją czasu jest do określenia w pliku /etc/config/system . Poniżej znajdują się dwie linijki, które nas w tej chwili interesują:

config system
...
      option timezone 'CET-1CEST,M3.5.0/2,M10.5.0/3'
      option zonename 'Europe/Warsaw'
...

Opcja zonename określa strefę czasową. W przypadku, gdybyśmy przebywali w innej lokalizacji niż Polska, to wtedy trzeba będzie odpowiednio zmienić wartość tej opcji. Wszystkie strefy czasowe są wyszczególnione tutaj. Problematyczne może okazać się zrozumienie opcji timezone . Dlatego też poniżej jest szczegółowe wyjaśnienie całego zapisu, który został użyty w tej opcji:

• CET -- to standardowy czas środkowoeuropejski (Central European Time) , w chwili gdy nie obowiązuje czas letni.
• -1 -- to przesunięcie czasu w godzinach. Negatywna wartość oznacza 1 godzinę na wschód.
• CEST -- to czas letni (Central European Summer Time).
• , -- jako że nie ma sprecyzowanej żadnej wartości między CEST oraz przecinkiem, używana jest standardowa wartość 1 godziny do przodu przy przechodzeniu na czas letni.
• M3.5.0 -- określa kiedy czas letni się rozpoczyna. W tym przypadku M3 to miesiąc 3, czyli marzec. Z kolei .5 to ostatni tydzień miesiąca, a .0 to niedziela.
• /2, -- godzina czasu lokalnego, o której następuje zmiana czasu na letni.
• M10.5.0 -- precyzuje kiedy czas letni się kończy. W tym przypadku M10 to miesiąc 10, czyli październik. Z kolei .5 to ostatni tydzień miesiąca, a .0 to niedziela.
• /3, -- godzina czasu lokalnego, o której następuje cofnięcie czasu.

Te powyższe ustawienia wygenerują plik /tmp/TZ . Istnieje jednak do niego odwołanie w postaci linku w /etc/TZ .

Czas sieciowy (NTP)

Strefa czasowa została ustawiona. To jednak nie sprawi w jakiś automagiczny sposób, że nasz router nagle będzie potrafił ustawić sobie aktualny czas. Podczas startu systemu, zegar routera będzie wskazywać rok 1970, czyli początek epoki linux'a (Unix Epoch). Przynajmniej tak to wyglądało do wypuszczenia OpenWRT Barrier Breaker, gdzie wprowadzono skrypt /etc/init.d/sysfixtime . Skanuje on katalog /etc/ w poszukiwaniu czasów modyfikacji plików, które się w nim znajdują. Ten, który ma najnowszą datę jest brany pod uwagę i to na jego podstawie jest ustawiany nowy czas systemowy. Oczywiście, to tylko na wypadek braku łączności z siecią.

Rozbieżności w czasie mogą przysporzyć szereg problemów. Dlatego też czas na routerze trzeba ciągle synchronizować z serwerami czasu dostępnymi w internecie. Możemy sprecyzować kilka takich serwerów, maksymalnie cztery. Robimy to w pliku /etc/config/system . Poniżej przykład:

config timeserver 'ntp'
      list server '0.pl.pool.ntp.org'
      list server '1.pl.pool.ntp.org'
      list server '2.pl.pool.ntp.org'
      list server '3.pl.pool.ntp.org'
      option enabled '1'
      option enable_server '0'
      option interface 'br-lan'

Jeśli opcja enabled jest ustawiona na 1 , wtedy router będzie synchronizował czas z tymi serwerami określonymi w list server . Jeśli do tego zostanie ustawiona opcja enable_server , maszyny lokalne będą mogły przesyłać zapytania do routera (na port 123/UDP) i synchronizować czas w oparciu o dane z routera. W ten sposób można odciążyć nieco globalne serwery czasu. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli nasz router nie posiada zegara RTC, to w pewnych przypadkach ustawienie tej opcji można odczuć w dość niemiły sposób. Dlatego zasada jest jedna, jeśli router dysponuje zegarem RTC, to aktywujemy enable_server i określamy interfejs w opcji interface . W przeciwnym wypadku wyłączamy tę opcję zupełnie.